SURİYE: DÜNYA DOKTORLARI’NDAN ARTAN ŞİDDET VE ÇATIŞMALARIN DERHAL SONLANDIRILMASI, SİVİLLERİN VE SİVİL ALTYAPININ KORUNMASI ÇAĞRISI

Dünya Doktorları ve üyesi olduğu 100 uluslararası ve Suriyeli sivil toplum kuruluşundan oluşan Kuzeybatı Suriye Sivil Toplum Kuruluşları Forumu, Suriye’nin kuzeybatısında son dönemde artan düşmanlıklar, şiddet ve çatışmalar karşısında derin endişe duymaktadır. Çatışmanın tüm taraflarına, kadınlar, çocuklar, yaşlılar ve engelliler başta olmak üzere bu şiddet sarmalının içinde sıkışıp kalan sivilleri koruma çağrısında bulunuyoruz.

26 Kasım 2024 tarihinden bu yana meydana gelen gelişmeler ve sahadan elde ettiğimiz veriler, durumun son derece ciddi bir hal aldığını göstermektedir. Yalnızca üç gün içinde (26-28 Kasım),  İdlib ve Batı Halep’te aralarında topçu atışları ve hava saldırılarının da bulunduğu en az 125 saldırı gerçekleşmiştir. Ne yazık ki bu saldırılar, aralarında iki insani yardım çalışanı, beş çocuk ve birkaç kadının da bulunduğu en az 22 sivilin ölümüne ve aralarında 12 çocuğun da olduğu 78 kişinin yaralanmasına yol açmıştır. Uluslararası toplumu, savunmasız nüfusu korumak ve sivillerin yaşam hakkını savunmak adına kararlı adımlar atmaya çağırıyoruz.

30 Kasım itibarıyla, Birleşmiş Milletler (BM) raporlarına göre, bölgede yarısından fazlası çocuk olan 48.500’den fazla kişi yerinden edilmiştir. Durum belirsizliğini korurken, rakamlar devam eden şiddet ortamında doğrulanmaya hala devam etmektedir. Yerinden edilen ailelerin karşı karşıya kaldığı zorluklar, sert kış koşulları nedeniyle daha da artarken, mevcut durum çatışmalardan etkilenenleri ciddi risk altına sokmaktadır. Bu kriz, halihazırda aşırı yük altında olan insani yardım müdahalesinin, İsrail saldırıları sonucu Lübnan’dan Suriye’ye doğru gerçekleşen son yerinden edilmeler ve kritik bir finansman açığıyla daha da zorlandığı bir dönemde patlak vermiştir. Acil müdahale ve yeterli kaynak sağlanmadan, bu savunmasız nüfusların artan ihtiyaçlarını karşılamak imkânsız hale gelecektir.

27 Kasım’dan bu yana, İdlib’de faaliyet gösteren 30 insani yardım kuruluşu, devam eden çatışmalar ve erişim kısıtlamaları nedeniyle insani yardım faaliyetlerini askıya aldığını bildirmiştir. En az 24 sağlık tesisi hizmetlerini durdurmuş, sosyal koruma hizmetleri, toplum merkezleri ve toplumsal cinsiyete dayalı şiddet (GBV) destek mekanizmaları askıya alınmıştır. İdlib ve Batı Halep’teki kamu ve özel okullar ile üniversiteler de eğitim faaliyetlerini durdurmak zorunda kalmış, sayısız öğrencinin eğitimi sekteye uğramıştır.

Kuzeybatı Suriye, 23 Eylül’den bu yana kısa süreli sükûnet dönemleri ve tırmanan şiddet arasında gidip gelen yoğun saldırılarla karşı karşıya kalıyordu. Bu düşmanlıkların ve şiddetin artışı, Suriye’deki krizin başlangıcından bu yana yaşanan en büyük finansman açığıyla aynı döneme denk gelmiştir. Yılın bitmesine yalnızca bir ay kalmışken, 2024 Suriye İnsani Yardım Müdahale Planı, ülkedeki savunmasız nüfusu desteklemek için gereken 4,07 milyar doların yalnızca %30’undan azını karşılayabilmiştir. Yetersiz finansman, su, sanitasyon ve hijyen (WASH) hizmetleri ve sağlık desteği de dahil olmak üzere, 80’den fazla tesiste temel yardım ve hizmetlerin askıya alınmasına yol açmıştır.

Suriye’deki çatışmalar 14 yıldır devam etmekte olup, derin bir siyasi çözümün eksikliği ve uluslararası insancıl hukukun ihlallerinin endişe verici bir şekilde normalleşmesi ile karakterize edilmektedir. Özellikle çocuklara yönelik ayrım gözetmeksizin yapılan saldırılar artmış, okullar bu yoğunlaşan şiddetin hedefi haline gelmiştir. Bu uzun süreli krizin sonu görünmek bir yana, düşmanlıklar daha da artarken, en büyük bedeli başta çocuklar olmak üzere siviller ödemektedir.

Ülkede yıllardır süregelen tarifi imkânsız bu insanlık trajedisi karşısında Dünya Doktorları ve Kuzeybatı Suriye Sivil Toplum Kuruluşları Forumu üyeleri olarak, hızla tırmanan krizi ve şiddet sarmalını ele almak için acil ve kararlı adımlar atılması çağrısında bulunuyoruz.